Smarowanie łożysk tocznych

Względna łatwość smarowania łożysk tocznych nie oznacza, że ten problem można lekceważyć. Gdy chodzi o łożyska umieszczone wewnątrz mechanizmów, wystarcza smarowanie niewielkimi ilościami oleju – wnętrza skrzyni biegów, mostu napędowego, piast samochodów ciężarowych, w silniku łożyskowania dźwigni i rolek w układzie rozrządu itp. Znacznie gorzej jest z łożyskami, które wystawione są na działanie czynników zewnętrznych. Smarowanie olejem, ze względu na jego płynną konsystencję, jest wtedy niemożliwe. Konieczne jest stosowanie smarów stałych i specjalnych osłon, zabezpieczających wnętrze łożyska przed zanieczyszczeniami. Łożyska toczne umieszczone w podwoziu samochodu lub gdzieś w osprzęcie pracują w szybko zmieniającej się temperaturze. Dlatego należy stosować wyłącznie smary specjalne (odporne na bardzo wysokie naciski jednostkowe rolki lub kulki w łożysku stykają się z bieżniami na niewielkim odcinku lub punktowo, a więc w miejscu styku naciski są olbrzymie), zapewniające właściwe smarowanie w niskich (zachowanie płynności smaru) i wysokich temperaturach (smar nie może wypływać z obudowy łożyska). Obecnie najczęściej stosowane są w tym celu mineralne smary litowe lub rzadziej litowo-wapniowe, zawsze uzupełnione bogatym zestawem dodatków uszlachetniających. Mydło wapniowe lub litowe jest dodatkiem zagęszczającym. Jako dodatek przeciw zatarciowy w szczególnych przypadkach (np. w sporcie) używany jest dwusiarczek molibdenu. W motoryzacji nie wykorzystuje się jeszcze powszechnie znacznie droższych, ale znacznie lepiej spełniających wymagania smarów na bazie silikonu i olejów syntetycznych.

Łożyska stożkowe stosowane są w starszych konstrukcjach piast kół oraz powszechnie w ułożyskowaniu przekładni głównych. Wymagają co prawda precyzyjnej regulacji luzu wstępnego, ale w drogich mechanizmach istotna jest ich trwałość i zdolność do przenoszenia bardzo wysokich obciążeń.
W wielu przypadkach do ustalenia napięcia wstępnego pary łożysk stożkowych stosuje się jednorazową tuleję rozprężną. Taki element lub też precyzyjny dobór podkładek regulacyjnych pozwalają rozszerzyć tolerancję wykonania obudów, w których osadzone są łożyska.
Łożysko walcowe przenosi największe obciążenia poprzeczne, ale wymaga innych, dodatkowych ułożyskowań wału do przeniesienia sił poosiowych.

Ten wpis został opublikowany w kategorii Technika i oznaczony tagami , . Dodaj zakładkę do bezpośredniego odnośnika.